Niwelator – co to jest i jak działa?
Pomimo niewielkich rozmiarów, ma duże znaczenie dla różnych prac budowlanych, drogowych i ziemnych. Niwelator pomaga w wyznaczaniu różnic wysokości między punktami pomiarowymi. Trudno wyobrazić sobie wykonywanie pomiarów „na oko”. Dlatego też tak cenione są dane pozyskiwane z pomiarów dokonywanych niwelatorem. Zobacz, jak zbudowany jest sprzęt, na jakiej zasadzie działa, gdzie się go stosuje i wreszcie, jakie rodzaje niwelatorów wyróżniamy.
Co to jest niwelator?
Jak już opisaliśmy, niwelator jest urządzeniem wykorzystywanym do prac w terenie, kiedy trzeba określić różnice w wysokościach między punktami. Z wyglądu może przypominać nieco kamerę na statywie – przypomnij sobie prace geodetów w terenie – niemal zawsze towarzyszy im urządzenie na trójnogu. Tutaj liczy się stabilność podpory i to, aby była ona ustawione na idealnie równym gruncie, bo inaczej może dojść do sfałszowania pomiarów.
Niwelator to udoskonalona wersja podstawowego narzędzia do wyznaczania poziomu, czyli poziomicy. W korpusie znajduje się całe wyposażenie niwelatora, który jest dostępny w wersji optycznej lub laserowej. Jego konstrukcję tworzą takie elementy jak spodarki, śruby sercowa i poziomujące, alidady, libella pudełkowa, luneta, kolimator.
Jak działa niwelator?
Niwelator działa prawidłowo tylko pod warunkiem, że zostanie postawiony na stabilnym podłożu i zostanie właściwie wyznaczony punkt odniesienia. Ważne jest także poprawne zastosowanie łat. Jednak samo działanie niwelatora zależy bezpośrednio od tego, z jakiego modelu korzystasz:
- niwelator laserowy – pomiary są dokonywane przy pomocy wiązki laserowej, która jawi się jako czerwona cienka linia.
- niwelator optyczny – do obsługi urządzenia potrzebne są dwie osoby – jedna trzyma łatę, a druga kalibruje sprzęt i odczytuje wynik. Ostrość widzenia reguluje się za pomocą pokręteł, do momentu aż widoczny obraz będzie ostry i precyzyjny,
- niwelator elektroniczny (kodowy) – precyzyjny pomiar zawdzięcza współpracy z łatami kodowymi, na których są kody kreskowe, porównywane z danymi z niwelatora,
- niwelator posadzkowo-drogowy (laserowy) – pracuje w poziomie, wykorzystywany przy pracach ziemnych, np. wylewaniu fundamentów czy wylewek betonowych.
Zastosowanie niwelatora
Zastosowanie niwelatorów jest bardzo popularne przy prowadzeniu prac budowlanych. Korzystają z nich także geolodzy, którzy na podstawie zgromadzonych w ten sposób danych tworzą mapy terenu i nanoszą zmiany w krajobrazie przestrzennym – budynki, parkingi, drogi. Już po wykonaniu fundamentów i wylewek betonowych można sprawdzić przy pomocy niwelatora czy powierzchnia jest płaska i nie wymaga już poziomowania. Niwelator przyda się podczas równania gruntu pod taras, trawnik, podjazd czy ścieżki w ogrodzie, włączając w to istotne regulowanie spadku, zapewniającego płynne spływanie wód opadowych.
Rodzaje niwelatorów
Wspomniane wcześniej dwa główne rodzaje niwelatorów pozwalają na dokonywanie pomiarów dwoma metodami – laserowo lub optycznie.
- Lasery laserowe – oferują pomiar szybszy i nowocześniejszy od optycznego, dlatego znajduje zastosowanie na dużych placach budowy. Urządzenie wykorzystasz do pomiarów w pionie i poziomie. Do bardziej zaawansowanych pomiarów sprawdzi się laser krzyżowy, który emituje w tym samym czasie kilka wiązek. To możliwe dzięki ruchomej głowicy, przemieszczającej się o 360 stopni. Pomiary laserowe świetnie sprawdzają się w pomieszczeniach. Na zewnątrz też możesz z nich korzystać, chociaż wiązka będzie słabiej widoczna z uwagi na światło dzienne. Sama wiązka bywa widoczna – w sprzyjających warunkach – nawet na odległość 1000 metrów i to nie tylko na płaskim, ale też lekko pochyłym terenie.
- Lasery optyczne – przenosi poziom z miejsca, gdzie się znajduje do punktu posadowienia łaty. Pomimo tego, że jest łatwy w obsłudze, to wymaga obsługi przez dwie osoby. Przy wykonywaniu odczytu osoba odczytująca obserwuje skrzyżowanie nitek widoczne w okularze. Dobrze spoziomowany i ustawiony instrument mierniczy daje wiarygodne wyniki. A te pojawiają się niemal natychmiast.
Nasza firma zajmuje się dystrybucją narzędzi i oferuje m.in. serwis niwelatorów optycznych w Warszawie.
